- نام های نيک خداوند
- /
- خلاصهی نامها
یکی از نامهای نیکوی خداوند سمیع هست.
تجلی نام ( السميع ) در رمضانارتباط بین سمیع و دعا.
کسی که آیات روزه را در سورهی بقره بخواند یک پدیده توجه او را به خود جلب میکند و آن آیهای که مربوط به دعا است که میان آیات روزه آمده است. خداوند میفرماید:﴿ وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ﴾
( و هرگاه بندگان من از تو در بارهی من بپرسند [بگو] من نزديكم و دعاى دعاكننده را به هنگامى كه مرا بخواند اجابت مى كنم پس [آنان] بايد فرمان مرا گردن نهند و به من ايمان آورند باشد كه راه يابند.)
گویی خداوند از ما میخواهد پس از انجام آن فریضه یکی از اهداف آن یعنی توجه به خداوند و دعا به درگاه او را محقق نماییم.
دعا مربوط به یکی از نامهای نیک خداوند (السمیع) است و خداوند متعال در خانه، در محل کارتان، در هواپیما، در کشتی، در اعماق درهها و در جنگل در میان حیوانات درنده و در هر حالتی که باشید، سخن گویید یا سکوت کنید، اگر در دل او را بخوانید و یا با زبان خطاب کنید شما را میشنود که او شنوندهی اجابت کننده است.
سیدنا یونس در شکم ماهی پروردگارش را مورد خطاب قرار داد. ماهی در عمق دریا و در تاریکی شب بود:
﴿ وَذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغَاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِي الظُّلُمَاتِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ ، فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ﴾
(و ذوالنون را [ياد كن] آنگاه كه خشمگين رفت و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتى نداريم تا در [دل] تاريكيها ندا در داد كه معبودى جز تو نيست منزهى تو راستى كه من از ستمكاران بودم.)
دعای بندهای مانع از شنیده شدن دعای شخصی دیگر توسط خداوند سمیع نمیشود و گوش دادن به مخلوقی خداوند را از گوش دادن به مخلوقی دیگر باز نمیدارد.
و تو ای انسان اگر شخصی تو را مورد خطاب قرار دهد و شخصی دیگر نیز با شما سخن بگوید میگویید منتظر بمان من یک نفر هستم... اما خالق آسمانها و زمین اگر ساکنان زمین همه با هم او را بخوانند دعای همهی آنان را میشنود.
عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها أَنَّهَا قَالَت: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَسِعَ سَمْعُهُ الأَصْوَاتَ لَقَدْ جَاءَتْ خَوْلَةُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ تَشْكُو زَوْجَهَا فَكَانَ يَخْفَى عَلَيَّ كَلامُهَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ
از عائشه رضی الله عنها روایت است که گفت: ستایش خدایی را که تمام صداها را میشنود. خوله نزد رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم آمد و از شوهرش شکایت میکرد. ایشان رازش را از من میپوشاند که خداوند این آیه را نازل نمود:
(( قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا ))
((خدا گفتار [زنى] را كه دربارهی شوهرش با تو گفتوگو و به خدا شكايت میکرد شنيد و خدا گفتوگوى شما را مىشنود.))
و گفته شد: سمیع کسی است در هنگام سختی دعای شما را میشنود و در صورت نیاز سختی شما را بر طرف میکند و هنگام استغفار لغزش شما را میبخشد و هنگام عذرخواهی معذرتخواهی شما را قبول میکند.
خداوند متعال میفرماید :
﴿ سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّه هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ﴾
(منزه است آن [خدايى] كه بندهاش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجد الاقصى كه پيرامون آن را بركت دادهايم سير داد تا از نشانههاى خود به او بنمايانيم كه او همان شنواى بيناست.)
بر حسب سیاق انسان گمان میکند تا زمانی که سخن از معجزهی اسراء و معراج باشد پایان این آیه (إن الله على كل شيء قدير) است اما خداوند متعال در پایان آیه میفرماید: " إِنَّه هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ " زیرا اسراء و معراج پاداش و تکریم رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم است. گرامی داشتی از آسمان به جای ستم ساکنان زمین صورت میگیرد. خداوند متعال دعای رسول الله را در طائف شنید و حال او را دید و این پایان آیه نازل شد: " إِنَّه هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ "
در ماه رمضان احساس نزدیکی با خداوند میکنید و یقین میدانید که او شما را میشنود و بنابراین با دعایتان در هنگام افطار به او توجه میکنید زیرا پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم میفرماید (روزه دار در هنگام افطار دعایش رد نمیشود) و شما در هنگام سحر به خداوند توجه میکنید. هنگام خلوت با محبوب با تمام وجود احساس میکنید که او شما را میشنود و پاسخ میدهد.