الرب یکی از نام‌های نیک الله.

از نام های نیک خداوند که در رمضان تجلی می‌یابد نام (رب) می‌باشد.

معنى الربُّ در لغت:

رب در لغت مربّی، مالک، ارباب و نعمت دهنده است و شاید نزدیک‌ترین معنا به انسان این است که وی مربی است. لفظ (رب) از تربیت گرفته شده است. خداوند سبحان تربیت کننده و تدبیر کننده ی مخلوقات است. مربی دو ويژگی اساسی دارد. کمک می‌کند و مراقب و محافظ است. کسی که نیازهای ما را برآورده می‌کند و جان ما را پرورش می‌دهد و ما را به راه راست خود هدایت می‌کند و به درگاه خود می‌خواند و پروردگار ما است.
پس پدر نیازهای مادی فرزندان را برایشان فراهم می‌کند سپس آنان را تربیت می‌کند و اخلاق و دین و آموزش و آینده شان را برآورده می‌کند. پدر فرزندانش را تربیت می‌کند ولی آنان را خلق نکرده و روزی نداده است. اما اگر گفتیم: پروردگار جهانیان: یعنی او ما را آفریده و کمک کرده و هدایت نموده است.
انسان در سه نعمت قرار دارد:
1- نعمت آفرینش.
2- کمک.
3- نعمت هدایت و راهنمایی.
شما را از نیستی آفریده و نیازهایتان را برآورده است و سپس هدایت نموده است.
خداوند می‌فرماید:

﴿ قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبّاً وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ﴾
(بگو آيا جز خدا پروردگارى بجويم با اين‌كه او پروردگار هر چيزى است و هيچ كس جز بر زيان خود [گناهى] انجام نمى‏‌دهد و هيچ باربردارى بار [گناه] ديگرى را بر نمى‌دارد آن‌گاه بازگشت‏ شما به سوى پروردگارتان خواهد بود پس ما را به آنچه در آن اختلاف می‌کرديد آگاه خواهد كرد.)

[ سوره‌ی انعام، آيه‌ی: 164]

پس اگر خواستید ارتباطی متمایز با شخصی برقرار کنید؛ آیا به وسیله‌ی پلیس راهنمایی او را ارزیابی می‌کنید در حالی که می‌دانید کار او محدود به یکی از میادین است و مأموریتش تنظیم امور ترافیکی است یا آن را با صاحب کشور می‌سنجید که تمام منابع و ثروت‌ها و امور آن را بر در اختیار دارد؟!
خداوند می‌فرماید:

﴿ إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ﴾
(در حقيقت پروردگار شما آن خدايى است كه آسمان‌ها و زمين را در شش روز آفريد سپس بر عرش [جهاندارى] استيلا يافت. روز را به شب كه شتابان آن را مى‌طلبد مى‌‏پوشاند و [نيز] خورشيد و ماه و ستارگان را كه به فرمان او رام شده‏‌اند [پديد آورد] آگاه باش كه [عالم] خلق و امر از آن اوست فرخنده خدايى است پروردگار جهانيان.)

[ سوره‌ی اعراف، آيه‌ی: 54]

گویا این آیه به تعریف ربوبیت اشاره کرده است... انسان ابزاری می‌سازد و می‌فروشد اما پس از فروش اختیار آن به دست خریدار می‌باشد. اما خداوند سبحان هر چیزی را بیافریند اختیارش در دست خودش است:

﴿ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ﴾

«آگاه باش كه [عالم] خلق و امر از آن اوست فرخنده خدايى است پروردگار جهانيان.»
علاوه بر آن هر چیزی را که خداوند آفریده است: صلاح امور آن به دست آفریننده‌اش می‌باشد. راهنمای خوشبختی‌اش از آفریننده اش صادر می‌شود:

﴿ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ﴾
«آگاه باش که خلق و امر از آن او است»

یعنی باید دستور آفریننده را پیروی کنید.

پس معنای نخست:

«خلق و امر از او است»... یعنی آن را آفریده و امر آن در اختیار او است.

معنی دوم:

این چیزی که آفریده شده تنها در صورتی درست و صحیح خواهد بود که از دستورات آفریننده‌اش پیروی کند... «آگاه باش كه [عالم] خلق و امر از آن اوست فرخنده خدايى است پروردگار جهانيان.»
در ماه رمضان انسان با نام رب زندگی می‌کند. وقتی آفریننده‌اش جان او را پرورش می‌دهد و با روزه آن را پاک می‌کند و با تمام وجود خود احساس می‌کند نیازمند یک جرعه آب یا یک لقمه نان است که آفریننده و پرورش دهنده‌اش برایش فراهم می‌سازد.